Microplastics in cosmetica: kleine deeltjes, groot probleem
Zou jij vrijwillig je douchegel drinken of je scrub opeten? Waarschijnlijk niet, toch? Maar je doet dit onvrijwillig, en vaker dan je beseft en zou willen. Helaas bevatten veel cosmetische producten nog steeds zogenaamde microplastics, die via afvalwater in ons milieu terechtkomen. De filters in de rioolwaterzuiveringsinstallaties doen veel, maar deze kleine deeltjes glippen er vaak gewoon doorheen en komen terecht in het rioolslib op het veld of als ‘voedsel’ in vis en zeevruchten. Logischerwijs kunnen de arme dieren de kleine plastic deeltjes niet onderscheiden van plankton of ander voedsel en eten ze gewoon op. En zo belanden microplastics weer op ons bord.
Microplastic is een puur industrieel product en ontstaat enerzijds door het verval van grote plastic onderdelen die niet biologisch afbreekbaar zijn en anderzijds door het doelgerichte gebruik in cosmetische producten zoals peelings, douchegels of lippenstiften. De Duitse Vereniging voor Milieu en Natuurbehoud (BUND) heeft ontdekt dat via slechts één tube peeling tot 2,8 miljoen microplasticdeeltjes in het milieu terecht kunnen komen. Vergeleken met de rest van de door plastic veroorzaakte milieuvervuiling vormen microplastics slechts een klein probleem, maar ook een vermijdbaar probleem. De afgelopen jaren hebben cosmeticafabrikanten herhaaldelijk beloofd de kwestie aan te pakken, maar volgens BUND bevat bijvoorbeeld één op de drie peelings en één op de vier douchegels nog steeds microplastics. Het enige dat helpt is dat wij als consumenten vooral letten op het gebruik van producten zonder microplastics.
Een probleem schuilt wederom in de definitie van de zaak, omdat veel cosmeticafabrikanten bijvoorbeeld alleen polyethyleen als microplastic declareren. Volgens BUND is deze stof echter slechts een deel van het plasticprobleem. Naast polyethyleen (PE) zijn andere zorgwekkende stoffen onder meer polypropyleen (PP), nylon-12, nylon-6, acrylatencopolymeer (AC), acrylaten/C10-30-alkylacrylaat-crosspolymeer (ACS), polymethylmethacrylaat (PMMA) en Polyquaternium-7 (P-7). Toegegeven, de volgende keer dat je gaat winkelen in de ingrediënten van elk afzonderlijk cosmetisch product naar deze namen zoeken, kan een taak zijn die uren kan duren. Maar dat hoeft niet, want er zijn slimme helpers die het voor je kunnen doen. Bijvoorbeeld de gratis app ‘Codecheck’. Je scant eenvoudig de barcode van het product en de app laat je direct zien of er microplastics en/of andere twijfelachtige stoffen in zitten. Hierdoor kun je snel producten vinden zonder microplastics en draag je zo jouw steentje bij aan het voorkomen van plastic afval.
Een andere methode is het gebruik van natuurlijke cosmetica, die per definitie geen industrieel geproduceerde stoffen mag bevatten. Vooral als het om peelings voor gezicht en lichaam gaat, kun je deze eenvoudig zelf maken met zout of suiker en een beetje olie.
